Czy zdarza Ci się odczuwać zmęczenie po przespanej w pełni nocy? Cierpisz na bóle głowy o niewiadomym pochodzeniu? Budzisz swojego partnera/partnerkę stukaniem zębów? Twoją diagnozą może być bruksizm! Dowiedz się więcej na jego temat z naszego artykułu.
Bruksizm – co to jest?
Bruksizmem nazywamy schorzenie polegające na mimowolnym napinaniu mięśni żucia z siłą większą niż podczas przeżuwania pokarmów. Schorzenie to najczęściej dotyka osoby pomiędzy 20 a 45 rokiem życia, czyli w okresie największej aktywności zawodowej.
W zależności od tego, o jakiej porze występuje, możemy podzielić go na bruksizm dzienny oraz nocny.
Bruksizm dzienny
Bruksizm dzienny polega na nieświadomym zaciskaniu zębów podczas codziennych aktywności.
-
Zazwyczaj ma swoje podłoże w emocjach i jest związany z większym nasileniem stresu.
Bruksizm nocny
Bruksizm nocny to przewlekłe napinanie mięśni żucia oraz zgrzytanie zębami w nocy.
-
Jest jednym z elementów zaburzeń snu.
-
Zwykle współwystępuje lub predysponuje do wystąpienia zespołu bezdechu sennego, który nieleczony jest groźny dla zdrowia, a nawet życia!
Bruksizm – jakie są jego przyczyny?
W zależności od przyczyny występowania, bruksizm dzielimy na:
Bruksizm pierwotny (idiopatyczny)
Pojawia się bez sprecyzowanej przyczyny.
Bruksizm wtórny
Występuje na podłożu innych chorób.
Do najczęstszych sytuacji predysponujących do pojawienia się bruksizmu wtórnego zaliczamy:
-
refluks przełykowo-żołądkowy,
-
zaburzenia neurologiczne takie jak choroba Parkinsona, ADHD,
-
zespół bezdechu sennego,
-
zażywanie niektórych leków psychiatrycznych, np.:
-
inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI) np. escitalopram, sertralina, fluoksetyna,
-
inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny (SNRI), np. duloksetyna,
-
leków przeciwpsychotycznych,
-
-
nieleczone wady zgryzu,
-
zaburzenia wyrzynania zębów,
-
nasilony, przewlekle występujący stres,
-
wrażliwość emocjonalna,
-
palenie tytoniu,
-
picie alkoholu,
-
zażywanie narkotyków pobudzających układ nerwowy, np. amfetaminy.
Sprawdź też „Jakie są najczęstsze wady zgryzu i jak je leczyć?”.
Bruksizm – jak się objawia?
Powtarzające się, u osób cierpiących na bruksizm, napady nadmiernej aktywności mięśni żucia pozostawiają typowe dla tej choroby ślady w jamie ustnej i jej okolicach. Są to najczęściej:
-
ubytki twardych tkanek zębów: zęby starte, wyglądające na krótsze,
-
pęknięcia szkliwa zębów,
-
ból i nadwrażliwość zębów,
-
zaburzenia wydzielania śliny,
-
charakterystyczna biała linia na błonie śluzowej policzków,
-
odciski zębów na języku,
-
zanik przyzębia, recesje dziąsłowe, przerost mięśni żucia: asymetria lub zmiana kształtu twarzy (twarz kwadratowa, mocno zarysowania linia żuchwy),
-
bóle skroni i okolicy stawu skroniowo-żuchwowego,
-
bóle głowy,
-
napięciowe bóle szyi, obręczy barkowej,
-
zaburzenia snu, uczucie zmęczenia po przespaniu nocy,
-
szumy uszne,
-
zawroty głowy, stukanie,
-
zgrzytanie zębami w nocy (odgłosy bywają na tyle głośne, że mogą obudzić śpiącego obok partnera/partnerkę).
Bruksizm – jak sobie z nim poradzić?
Leczenie bruksizmu powinno być dostosowane do przyczyny, która go wywołuje. W przypadku bruksizmu wtórnego, współistniejącego z innymi zaburzeniami, np. gastrologicznymi czy neurologicznymi, ważna jest konsultacja z specjalistą, prowadzącym.
W przypadku braku sprecyzowanej przyczyny występowania bruksizmu, terapia opiera się na różnych metodach relaksacji nadmiernego napięcia mięśni żujących takich jak m.in.:
-
leczenie szyną relaksacyjną – specjalną nakładką wykonaną na podstawie wycisku Twoich zębów, która nie pozwala zębom nadmiernie się zaciskać,
-
fizjoterapię stomatologiczną
-
psychoterapię lub inne sposoby na wyeliminowanie stresu.
Toksyna botulinowa w leczeniu bruksizmu
Jeśli wymienione wyżej zachowawcze sposoby leczenia bruksizmu nie przyniosą pożądanych efektów, możesz rozważyć iniekcję z toksyny botulinowej w obręb mięśni żwaczy. Ta sama substancja, która upiększa nasze twarze, może być też sposobem na omawiane zaburzenie.
W terapii bruksizmu toksyna botulinowa znajduje swoje zastosowanie ze względu na działanie miorelaksacyjne, czyli rozluźniające mięśnie. Blokuje ona przekazywanie impulsu nerwowego do mięśnia, przez co ten nie kurczy się. Trwałość tego efektu to zwykle ok. 3-6 miesięcy.
Pamiętaj jednak, że istnieją określone przeciwwskazania do zastosowania tej metody – należą do nich:
-
ciąża i karmienie piersią,
-
alergia na toksynę botulinową,
-
choroby autoimmunologiczne
-
choroby nerwowo-mięśniowe (np. miastenia, stwardnienie zanikowe boczne, dystrofie mięśniowe),
-
stany zapalne i zakażenia okolicy skóry poddawanej zabiegowi,
-
przyjmowanie antybiotyków z grupy aminoglikozydów, np.: streptomycyna, neomycyna.
Diagnoza bruksizmu – i co dalej?
Bruksizm to zaburzenie cywilizacyjne, a jego napędzanie przez przewlekły stres powoduje, że prawdopodobnie zapadać na niego będzie coraz więcej z nas. Obecnie istnieje jednak wiele metod jego leczenia, które tak jak np. iniekcje z toksyny botulinowej, mogą niwelować napięcie mięśni na określony czas. Jeśli podejrzewasz u siebie bruksizm, skonsultuj się z specjalistą, aby dowiedzieć się, jak możesz poradzić sobie z dolegliwością.
Poznaj inne schorzenia jamy ustnej i sprawdź, jak je rozpoznać – odwiedź: blog.
